Lực Điện từ

Chào mừng các thầy, cô về
thăm lớp và dự giờ
trong đợt hội giảng
môn vật lý lớp 9
do cô giáo :
trần thị thuỷ
trường thcs nam điền
giảng dạy.


C1: Đóng công tắc K. Quan sát và
cho biết có hiện tượng gì xảy ra
với kim nam châm. Lúc đã nằm cân
bằng, kim nam châm còn song song
với dây dẫn nữa không?

Kết quả thí nghiệm
Trả lời C1 : Đóng công tắc K .
Dòng điện chạy qua dây dẫn AB, lúc
đã nằm cân bằng kim nam châm
không còn song song với dây dẫn (hay
kim nam châm lệch khỏi vị trí cân
bằng ban đầu).

2. Kết luận
Dòng điện chạy qua dây dẫn
thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất
kì đều gây ra tác dụng lực( gọi là lực
từ) lên kim nam châm đặt gần nó.Ta
nói rằng dòng điện có tác dụng từ.

Thí nghiệm
Một kim nam châm (gọi là nam châm thử) được
đặt tự do trên trục thẳng đứng, đang chỉ hướng Nam -
Bắc. Đưa nó đến các vị trí khác nhau xung quanh dây
dẫn có dòng điện hoặc xung quanh nam châm.

C2: Có hiện tượng gì xảy ra với kim
nam châm?
C3: ở mỗi vị trí, sau khi nam châm
đã đứng yên, xoay cho nó lệch khỏi hư
ớng vừa xác định, buông tay. Nhận
xét hướng của kim nam châm sau khi
đã trở lại vị trí cân bằng.

Kết quả thí nghiệm
Trả lời C 2: Một kim nam châm đặt tự
do trên trục thẳng đứng , đang chỉ hướng
Nam -Bắc . Đưa nó đến các vị trí khác nhau
xung quanh dây dẫn có dòng điện hoặc xung
quanh thanh nam châm thì kim nam châm
lệch khỏi hướng Nam Bắc .
Trả lời C3 : ở mỗi vị trí, sau khi nam
châm đã đứng yên , xoay cho nó lệch khỏi hư
ớng vừa xác định , buông tay . Kim nam
châm luôn chỉ một hướng xác định sau khi
trở lại vị trí cân bằng.

Kết luận
Không gian xung quanh nam châm, xung
quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên
kim nam châm đặt trong nó. Ta nói không gian đó
có từ trường.
Tại mỗi vị trí nhất định trong từ trường của
thanh nam châm hoặc của dòng điện kim nam châm
đều chỉ một hướng xác định.

b. Kết luận
Nơi nào trong không gian có lực
từ tác dụng lên kim nam châm thì nơi
đó có từ trường.

Ghi nhớ:
Không gian xung quanh nam
châm, xung quanh dòng điện tồn tại
một từ trường.
Nam châm hoặc dòng điện đều có
khả năng tác dụng lực từ lên kim nam
châm đặt gần nó.
Người ta dùng kim nam châm (gọi
là nam châm thử) để nhận biết từ trư
ờng.

C4: Nếu có một kim nam châm thì
em làm thế nào để phát hiện ra trong
dây dẫn AB có dòng điện hay không?

Đáp án câu hỏi C4
Với một kim nam châm ta có thể phát
hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện
hay không bằng cách :
Đặt kim nam châm lại gần dây dẫn
AB . Nếu kim nam châm lệch khỏi hướng
Nam - Bắc thì dây dẫn AB có dòng điện
chạy qua và ngược lại nếu kim nam châm
không lệch khỏi hướng Nam Bắc thì dây
dẫn AB không có dòng điện chạy qua .

C5: Thí nghiệm nào đã làm với
nam châm chứng tỏ rằng xung quanh
Trái Đất có từ trường?

Xem chi tiết: Lực Điện từ