Nhúm nguyờn tc ti chớnh:
- m bo cỏc yờu cu v vn, c cu vn v cỏc nguyờn tc hch toỏn,
bỏo cỏo theo quy nh ca UBCK Nh nc. m bo ngun ti chớnh trong cam
kt kinh doanh chng khoỏn vi khỏch hng.
- Cụng ty chng khoỏn khụng c dựng tin ca khỏch hng lm ngun
ti chớnh kinh doanh, ngoi tr trng hp s tin ú dựng phc v cho giao dch
ca khỏch hng.
- Cụng ty chng khoỏn phi tỏch bch tin v chng khoỏn ca khỏch
hng vi ti sn ca mỡnh. Cụng ty chng khoỏn khụng c dựng chng khoỏn ca
khỏch hng lm vt th chp vay vn tr trng hp c khỏch hng ng ý
bng vn bn.
1.1.2. Vai trũ ca cụng ty chng khoỏn.
Trờn th trng chng khoỏn cụng ty chng khoỏn cú vai trũ c bit quan
trng: va l nh u t tham gia trc tip vo hot ng ca th trng, va l cu
ni gia nh phỏt hnh v cỏc nh u t khỏc, cung cp cỏc dch v cn thit phc
v cho hot ng ca th trng.Cỏc cụng ty chng khoỏn cũn gúp phn duy trỡ v
thỳc y s phỏt trin ca th trng. Dự th trng chng khoỏn mang hỡnh thc s
giao dch hay th trng OTC thỡ s gúp mt ca cỏc cụng ty chng khoỏn l khụng
th thiu.
1.1.2.1. i vi cỏc t chc phỏt hnh
Mc tiờu khi tham gia th trng ca cỏc t chc phỏt hnh l huy ng vn
thụng qua phỏt hnh cỏc chng khoỏn. Vỡ vy thụng qua hot ng i lý bo lónh
phỏt hnh, cỏc cụng ty chng khoỏn cú vai trũ to ra c ch huy ng vn phc v
cho nh phỏt hnh.
Mt trong nhng nguyờn tc hot ng ca th trng chng khoỏn l
nguyờn tc trung gian. Theo nguyờn tc ny nh u t v khỏch hng khụng c
5
phộp trc tip trao i chng khoỏn vi nhau m phi tin hnh thụng qua trung
gian mụi gii.
1.1.2.2. i vi nh u t
Thụng qua cỏc hot ng bo lónh phỏt hnh, t vn u t, mụi gii v
qun lý danh mc u t cụng ty chng khoỏn cú vai trũ lm gim chi phớ v thi
gian v chi phớ giao dch cho nh u t, do ú hiu qu u t s c nõng cao.
i vi nhng hng hoỏ thụng thng, vic mua bỏn thc hin qua khõu
trung gian s lm cho chi phớ ca ngi mua v ngi bỏn tng lờn. Nhng i vi
th trng chng khoỏn thỡ ngc li, do cỏc chng khoỏn trờn th trng thng
xuyờn bin ng mc ri ro ca cỏc chng khoỏn cao s lm cho nh u t tn
kộm chi phớ thi gian v cụng sc tỡm hiu thụng tin trc khi ra quyt nh u
t, do ú m s tn kộm hn rt nhiu nu khụng thc hin qua trung gian. Thụng
qua cỏc cụng ty chng khoỏn vi trỡnh chuyờn mụn nghip v cao v uy tớn ngh
nghip s giỳp cho nh u t thc hin cỏc khon u t mt cỏch cú hiu qu.
1.1.2.3. i vi th trng chng khoỏn
Cụng ty chng khoỏn cú hai vai trũ chớnh:
Th nht: Gúp phn xỏc lp giỏ c iu tit th trng. Giỏ c chng khoỏn
l do th trng quyt nh. Tuy nhiờn thụng qua giỏ cui cựng ngi mua v
ngi bỏn phi thụng qua cụng ty chng khoỏn vỡ h khụng c phộp tham gia vo
quỏ trỡnh mua bỏn. Cụng ty chng khoỏn l cỏc thnh viờn ca th trng, do vy nú
cng gúp phn to lp giỏ c th trng thụng qua u giỏ. Trờn th trng s cp,
cỏc cụng ty chng khoỏn cựng vi cỏc nh phỏt hnh a ra mc giỏ u tiờn. Vỡ l
ú, giỏ c mi loi chng khoỏn em giao dch u cú s tham gia nh giỏ ca cỏc
cụng ty chng khoỏn.
Hn na cụng ty chng khoỏn cũn th hin rừ nột hn khi tham gia iu tit
th trng. bo v cỏc khon u t ca khỏch hng v bo v li ớch ca chớnh
6
mỡnh, nhiu cụng ty chng khoỏn ó nm gi nhng t l nht nh thc hin vai
trũ bỡnh n th trng
Th hai: Gúp phn lm tng tớnh thanh khon ca ti sn ti chớnh. Th
trng chng khoỏn cú vai trũ l mt mụi trng lm tng tớnh thanh khon ca cỏc
ti sn ti chớnh. Nhng cỏc cụng ty chng khoỏn mi thc s l nhng ngi thc
hin vai trũ ny vỡ nú gúp phn to ra c ch giao dch trờn th trng. Trờn th
trng s cp do thc hin cỏc hot ng bo lónh phỏt hnh, cỏc cụng ty chng
khoỏn khụng nhng thc hin chc nng huy ng ngun vn ln a vo sn xut
kinh doanh m cũn thc hin chc nng to tớnh thanh khon cho cỏc ti sn ti
chớnh, vỡ cỏc chng khoỏn sau khi c phỏt hnh s c mua bỏn trờn th trng
th cp. iu ny lm gim ri ro v to ra tõm lý yờn tõm cho cỏc nh u t. Trờn
th trng th cp, do thc hin cỏc giao dch mua v bỏn, cỏc cụng ty chng khoỏn
giỳp cho nh u t chuyn i chng khoỏn thnh tin mt v ngc li. Nhng
hot ng ny nhm lm tng tớnh thanh khon ca cỏc chng khoỏn.
1.1.2.4. i vi cỏc c quan qun lý th trng
Cỏc cụng ty chng khoỏn cú vai trũ cung cp thụng tin cho cỏc c quan qun
lý th trng. Cỏc cụng ty chng khoỏn coa th thc hin c iu ny do va l
ngi bo lónh phỏt hnh cho cỏc chng khoỏn mi, va l trung gian mua bỏn
chng khoỏn v thc hin cỏc giao dch trờn th trng. Vic cung cp cỏc thụng tin
va l quy nh ca h thng phỏp lut va l nguyờn tc ngh nghip ca cụng ty
chng khoỏn vỡ cỏc cụng ty chng khoỏn cn phi hot ng minh bch v cụng
khai. Cỏc thụng tin m cụng ty chng khoỏn cung cp cú th l cỏc giao dch mua,
bỏn chng khoỏn trờn th trung, thụng tin v cỏc c phiu, trỏi phiu, thụng tin v
cỏc t chc phỏt hnh v thụng tin v cỏc nh u tvv.Nh nhng thụng tin ny,
cỏc c quan qun lý th trng cú th kim soỏt th trung v chng li cỏc hin
tng lng on, thao tỳng, búp mộo th trng.
Túm li, cụng ty chng khoỏn l mt t chc chuyờn nghip trờn th trng
chng khoỏn, cú vai trũ ht sc quan trng i vi i vi cỏc ch th phỏt hnh,
7
cỏc nh u t, i vi c quan qun lý th trng v i vi th trũng chng
khoỏn núi chung. Nhng vai trũ ny c th hin thụng qua cỏc nghip v ca cỏc
cụng ty chng khoỏn.
1.1.3. Cỏc hot ng ca cụng ty chng khoỏn.
1.1.3.1. Cỏc hot ng chớnh ca Cụng ty chng khoỏn
Hot ng Mụi gii chng khoỏn
Hot ng Mụi gii trc tip to hỡnh nh cho cụng ty, chớnh vỡ vy, cỏc
Cụng ty chng khoỏn rt quan tõm n hot ng ny. õy l hot ng kinh doanh
chng khoỏn trong ú mt Cụng ty chng khoỏn i din cho khỏch hng tin hnh
giao dch thụng qua c ch giao dch ti cỏc trung tõm giao dch chng khoỏn hay
th trng OTC m chớnh khỏch hng phi chu trỏch nhim vi kt qu giao dch
ca mỡnh. Mt cỏch hiu khỏc: ú l hot ng trung gian, i din mua bỏn chng
khoỏn cho khỏch hng hng hoa hng. Hot ng ny s ni lin nhng ngi
bỏn v nhng ngi mua, em n cho khỏch hng tt c cỏc loi sn phm v dch
v ti chớnh. Nh vy, trong hot ng ny Cụng ty chng khoỏn ch lm trung gian
thc hin lnh cho khỏch hng hng hoa hng.
Nhõn viờn Mụi gii s cú nhim v t vn cho khỏch hng trc khi khỏch
hng ra quyt nh mua bỏn chng khoỏn, khụng quyt nh h khỏch hng. Mi li
t vn ca ngi mụi gii ch cú tớnh cht tham kho, quyn quyt nh vn thuc
v nh u t. Nhõn viờn Mụi gii cn phi ỏp ng c 3 k nng: k nng
truyn t thụng tin n khỏch hng (mi thụng tin n vi cỏc nh u t l nh
nhau); k nng khai thỏc thụng tin (giỳp nh mụi gii hiu rừ tõm lý, kh nng ti
chớnh ca khỏch hng t ú cú c li t vn hp lý nht); k nng tỡm kim
khỏch hng (to thu nhp cho cụng ty).
Hot ng t doanh chng khoỏn
8
õy l hot ng chim t trng ln trong doanh thu ca cụng ty chng
khoỏn. T doanh l vic Cụng ty chng khoỏn t tin hnh cỏc giao dch mua bỏn
chng khoỏn cho chớnh mỡnh. i vi hot ng t doanh, Cụng ty chng khoỏn
kinh doanh bng chớnh ngun vn ca cụng ty, nhm thu li nhun cho chớnh mỡnh.
Trong trng hp hot ng t doanh c thc hin thụng qua hot ng to lp
th trng, khi ú cụng ty chng khoỏn úng vai trũ l nh to lp th trng, s
nm gi mt s lng nht nh ca mt s loi chng khoỏn, v thc hin mua bỏn
chng khoỏn vi cỏc khỏch hng hng chờnh lch giỏ. L ngun thu ch yu
ca cỏc Cụng ty chng khoỏn, vỡ vy nh qun lý rt chỳ trng n hot ng ny.
Hot ng t doanh ũi hi Cụng ty chng khoỏn phi cú mt s vn nht nh
theo quy nh ca phỏp lut (ti thiu l 12 t ng), nhm m bo rng cỏc Cụng
ty chng khoỏn dựng vn ca h kinh doanh v i ng nhõn viờn phi cú trỡnh
chuyờn mụn nht nh, cú kh nng phõn tớch th trng, nhy bộn vi thụng tin,
nhy cm trong cụng vic, cú kh nng t quyt cao cú th a ra cỏc quyt nh
u t hp lý.
Cụng ty chng khoỏn va kinh doanh chng khoỏn cho chớnh mỡnh, va lm
trung gian thc hin lnh cho khỏch hng, vỡ vy cú th dn n s mõu thun v li
ớch gia cụng ty v khỏch hg. Do ú, khi thc hin hot ng t doanh, Cụng ty
chng khoỏn cn ỏp ng cỏc yờu cu sau:
- Tỏch bit v qun lý: gia hai hot ng t doanh v mụi gii, m bo
s phự hp v li ớch ca cỏc bờn. c bit, khụng c ly ti sn ca khỏch hng
kinh doanh cho cụng ty v ngc li.
- u tiờn khỏch hng: Cụng ty chng khoỏn vi li th v nghip v cú th
d oỏn trc din bin ca th trng, m bo s cụng bng cho cỏc khỏch
hng trong quỏ trỡnh giao dch chng khoỏn, Cụng ty chng khoỏn phi u tiờn thc
hin lnh giao dch ca khỏch hng trc lnh t doanh ca cụng ty.
- Gúp phn bỡnh n th trng: khi th trng cú s bin ng bt thng,
cỏc Cụng ty chng khoỏn s iu tit cung cu, bỡnh n giỏ c ca cỏc loi chng
9
khoỏn thụng qua hot ng t doanh, bng cỏch mua vo khi giỏ chng khoỏn gim
v bỏn ra khi giỏ chng khoỏn tng nhm gi giỏ chng khoỏn n nh.
Hot ng bo lónh phỏt hnh
thc hin thnh cụng cỏc t cho bỏn chng khoỏn ra cụng chỳng, ũi hi
t chc phỏt hnh phi cn n cỏc CTCK t vn cho t phỏt hnh v thc hin
bo lónh, phõn phi chng khoỏn ra cụng chỳng. õy l nghip v bo lónh phỏt
hnh ca cỏc CTCK v l nghip v chim t l doanh thu khỏ cao trong tng doanh
thu ca cỏc CTCK.
Hot ng bo lónh phỏt hnh l vic cụng ty chng khoỏn cú chc nng bo
lónh giỳp t chc phỏt hnh thc hin cỏc th tc trc khi cho bỏn chng khoỏn,
t chc vic phõn phi chng khoỏn v giỳp bỡnh n giỏ chng khoỏn trong giai
on u sau khi phỏt hnh. cú th tr thnh mt t chc bóo lónh phỏt hnh,
Cụng ty chng khoỏn vi cú mc vn ti thiu cho hot ng ny l 22 t ng Vit
Nam, c c quan qun lý Nh nc v chng khoỏn v th trng chng khoỏn
ng ý v cho phộp. Mt khỏc, Cụng ty chng khoỏn v t chc phỏt hnh khụng
c chi phi nhau, khụng nm gi quỏ 5% vn ca nhau; khụng cựng chi phi mt
t chc khỏc v khụng cựng b mt t chc khỏc chi phi. t phỏt hnh chng
khoỏn ra cụng chỳng ca doanh nghip c thnh cụng, vic la chn t chc bo
lónh phỏt hnh rt quan trng. Cụng ty chng khoỏn vi t cỏch l t chc bo lónh
phỏt hnh c doanh nghip la chn s t vn cho t chc phỏt hnh v loi, s
lng chng khoỏn cn phỏt hnh, nh giỏ chng khoỏn v phng thc phõn phi
chng khoỏn n cỏc nh u t. Khi phng ỏn phỏt hnh c U ban chng
khoỏn thụng qua, chng khoỏn s c phộp phỏt hnh, sau ú Cụng ty chng
khoỏn thc hin phõn phi chng khoỏn. Cụng ty chng khoỏn s cú c mt
khon thu t phớ bo lónh. Hot ng bo lónh phỏt hnh chim t l doanh thu khỏ
cao trong tng doanh thu ca Cụng ty chng khoỏn vỡ vy cỏc cụng ty cng rt chỳ
trng phỏt trin hot ng ny.
10
S 1 - 1: Quy trỡnh ca hot ng bo lónh phỏt hnh chng khoỏn
11
Nhận giấy phép
phát hành
Công ty
chứng khoán
Nhận yêu cầu bảo lãnh
Ký hợp đồng tư vấn quản
lý
- Đệ trình phương án bán.
- Cam kết bảo lãnh
Lập nghiệp đoàn bảo lãnh
Ký hợp đồng bảo lãnh
Nộp hồ sơ xin phép
phát hành
Thăm dò thị trường
- Công bố việc phát hành
- Phân phát bản cáo bạch
- Phân phát phiếu đăng ký mua CK
- Nhận tiền đặt cọc
Giấy phép phát hành CK có hiệu
lực
Phân phối cổ phiếu trên cơ sở phiếu đăng
kớký
Bình ổn thị trường
Lưu ký CK Thanh toán
Tổ
chức
phát
hành
UBCK
Hot ng qun lý danh mc u t chng khoỏn
õy l hot ng qun lý vn u thỏc ca khỏch hng u t vo chng
khoỏn thụng qua danh mc u t nhm sinh li cho khỏch hng trờn c s tng li
nhun v bo ton vn cho khỏch hng. Qun lý danh mc u t l mt dng
nghip v mang tớnh cht tng hp cú kốm theo u t, khỏch hng u thỏc tin cho
cụng ty chng khoỏn thay mt mỡnh quyt nh u t theo mt chin lc mang
nhng nguyờn tc ó c khỏch hng chp nhn hoc yờu cu
Quy trỡnh nghip v qun lý danh mc u t cú th c khỏi quỏt thụng
qua cỏc bc sau:
S 1.2: Quy trỡnh nghip v qun lý danh mc u t
- Xỳc tin tỡm hiu v nhn qun lý: Cụng ty chng khoỏn v khỏch hng
tip xỳc tỡm hiu v kh nng ca nhau. Cụng ty chng khoỏn phi tỡm hiu rừ v
khỏch hng: l t chc hay cỏ nhõn, s tin v ngun gc tin nh u t, mc ớch
u t, thi gian u t ng thi, cụng ty phi chng minh cho khỏch hng thy
c kh nng ca mỡnh, c bit l kh nng chuyờn mụn v kh nng kim soỏt
ni b, õy l hai tiờu chun quan trng nht ca cụng ty. Kh nng chuyờn mụn
Nhn
yờu cu
qun lý
Ký hp
ng
qun lý
Thc
hin
hp
ng
qun lý
Thanh
lý hp
ng
12
Cụng ty
chng
khoỏn
Khỏch
hng
chớnh l kh nng u t vn em li li nhun cho khỏch hng cũn kh nng kim
soỏt ni b l kh nng cụng ty cú th m bo an ton ti sn cho khỏch hng,
chng li s tht thoỏt do s vụ ý hay c ý ca nhõn viờn cụng ty.
- Ký hp ng qun lý: Cụng ty chng khoỏn ký hp ng qun lý gia cụng
ty v khỏch hng theo cỏc yờu cu, ni dung v vn, thi gian u thỏc, mc tiờu u
t, quyn v trỏch nhim ca cỏc bờn, phớ qun lý danh mc u t m cụng ty c
hng.
- Thc hin hp ng qun lý: Cụng ty chng khoỏn thc hin u t vn u
thỏc ca khỏch hng theo cỏc ni dung ó c cam kt v phi m bo tuõn th
cỏc quy nh v qun lý vn, ti sn tỏch bit gia khỏch hng v chớnh cụng ty.
- Kt thỳc hp ng qun lý: Khi n hn hp ng hay trong mt s trng
hp cụng ty gii th, phỏ sn, ngng hot ng cụng ty phi cựng vi khỏch hng
bn bc v quyt nh xem cú tip tc gia hn hay thanh lý hp ng khụng. Trong
trng hp cụng ty chng khoỏn phỏ sn, ti sn u thỏc ca khỏch hng phi c
tỏch riờng v khụng c dựng tr cỏc ngha v n ca cụng ty chng khoỏn.
Cụng ty chng khoỏn cú ngha v phi thng xuyờn bỏo cỏo cho khỏch
hng bit v giao dch, v trng thỏi danh mc u t theo yờu cu ca khỏch hng
hay nh k hng thỏng Ti sn u thỏc c qun lý chuyờn nghip, s dng ti
a trỡnh chuyờn mụn v phng tin ca cỏc Cụng ty chng khoỏn. Khỏch hng
cú th tit kim c thi gian, hn na ch phi tr phớ khi thc s cú li. Cụng ty
chng khoỏn u tu thỳc y hot ng ny phỏt trin l Cụng ty chng khoỏn Si
Gũn thu hỳt 42% tng s hp ng u thỏc, Cụng ty chng khoỏn Cụng thng
chim 32%.
Hot ng t vn ti chớnh doanh nghip v u t chng khoỏn
õy l mt trong 5 hot ng kinh doanh chớnh ca Cụng ty chng khoỏn.
Hot ng t vn ca Cụng ty chng khoỏn cú th c hiu: ú l vic Cụng ty
chng khoỏn thụng qua hot ng phõn tớch, d bỏo cỏc d liu v lnh vc chng
khoỏn a ra li khuyờn cho khỏch hng. Ngoi ra cụng ty cú th thc hin mt
13
s cụng vic dch v khỏc liờn quan n phỏt hnh, u t v c cu ti chớnh cho
khỏch hng.
Trc õy khi ngh nh 48/N-CP vn cũn hiu lc thỡ hot ng t vn ch
c gii hn trong hot ng t vn u t chng khoỏn. Hin nay, Ngh nh
144/N-CP ó m rng hot ng t vn ca Cụng ty chng khoỏn, bao gm t
vn ti chớnh v u t chng khoỏn. ú l dch v m cụng ty chng khoỏn cung
cp cho khỏch hng trong lnh vc u t chng khoỏn, tỏi c cu ti chớnh; mua
bỏn, chia tỏch, hp nht doanh nghip; h tr doanh nghip trong vic phỏt hnh v
niờm yt, ng ký giao dch. Ngoi ra, Cụng ty chng khoỏn cũn thc hin t vn
c phn húa, xỏc nh giỏ tr doanh nghip, t vn bỏn u giỏ c phn v cung cp
cỏc dch v ti chớnh khỏc cho doanh nghip phự hp vi quy nh ca phỏp lut.
T vn u t l hot ng t vn cho ngi u t v thi gian mua bỏn,
nm gi, giỏ tr ca cỏc loi chng khoỏn v cỏc din bin ca th trng. Ngi t
vn s dng kin thc ca mỡnh kinh doanh nhm em li li nhun cho khỏch
hng. Li t vn da trờn s phõn tớch nhng din bin ca th trng trong quỏ
kh, cú th ỳng cú th sai, vỡ vy khỏch hng vn l ngi quyt nh cui cựng,
thụng tin ngi t vn a ra ch nờn mang tớnh cht tham kho. Trong hot ng
ny, o c ngh nghip ca nhõn viờn t vn luụn c cao, trỏnh vic xy ra
xung t v li ớch gia khỏch hng v cụng ty.
T vn ti chớnh doanh nghip l mng hot ng hin nay c cỏc Cụng ty
chng khoỏn c bit quan tõm. Ngoi vic mang li thu nhp cho cụng ty, hot
ng ny cú th to ra mt mng li khỏch hng tim nng. Hot ng t vn ti
chớnh s xõy dng thng hiu v to hỡnh nh cho cụng ty; xõy dng nn tng vi
khỏch hng v to c s tin phỏt trin cỏc hot ng khỏc. Hot ng ny bao
gm: t vn xỏc nh giỏ tr doanh nghip, t vn xõy dng phng ỏn c phn hoỏ,
t vn bỏn u giỏ c phn, t vn phỏt hnh chng khoỏn, t vn tỏi cu trỳc ti
chớnh doanh nghip, t vn niờm yt ng ký giao dch, t vn chuyn i, mua bỏn
sỏt nhp doanh nghip.
14
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét