Chng 1: M u
Trang 1
Chng 1. M U
1.1. Tớnh cn thit ca ti
Ngy nay vi s phỏt trin ca th gii v mi mt, c bit trong lnh vc cụng
nghip ó to ra ngy cng nhiu sn phm ỏp ng nhu cu ngy cng cao ca con
ngi. Bờn cnh nhng thnh tu to ln ú con ngi ó dn dn hy hoi mụi trng
sng ca mỡnh do cỏc cht thi thi ra t cỏc cụng on sn xut m khụng qua x lý
hoc x lý khụng trit . gii quyt vn ú, thit ngh cn thit chỳng ta phi
tp trung u t phỏt trin cụng ngh mụi trng hn na.
Trong ú, nc thi ca ngnh dt nhum vi tớnh nguy hi cao: nng ụ
nhim cao ( COD cú th lờn ti 3000 mg/l), nhit cao ( cú nhng giai on nc
thi ra 130
0
C), mu cao (cú th lờn n 10000 Pt-Co) im c bit l nc
thi thay i (thay i v COD, pH, mu) liờn tc do vic s dng nhiu loi phm
mu v húa cht khỏc nhau, thm chớ l vic thay i mu sc trong cựng mt loi
phm mu cng lm cho tớnh cht nc thi thay i. Vic tớnh cht nc thi thay i
s lm nh hng n hiu qu x lý ca cỏc cụng trỡnh trong h thng x lý nc
thi, trong ú cú keo t - to bụng l cụng trỡnh thng c s dng trong x lý nc
thi dt nhum.
Lun vn nghiờn cu xỏc nh hiu qu keo t nc thi phm nhum phõn tỏn
i vi tng mu riờng bit nhm xỏc nh nh hng ca vic thay i mu sc i
vi quỏ trỡnh keo t. T ú, lun vn xin c úng gúp mt phn nh bộ trong quỏ
trỡnh tỡm tũi, nghiờn cu cụng ngh x lý nc thi núi chung v ngnh dt nhum núi
riờng ng thi nhm giỳp cụng ty DK Vina t c cỏc yờu cu v mụi trng ngy
cng nghiờm ngt ca nh nc.
1.2. í ngha khoa hc, tớnh thc tin ca lun vn
ỹ Ni dung nghiờn cu trong lun vn khụng ch ỏp dng x lý nc thi t
cụng an nhum cho Cụng ty DK Vina m cũn tỡm hiu c tớnh v phng phỏp phự
hp x lý tng loi nc thi nhum lm tng hiu qu x lý i vi nc thi ngnh
Chng 1: M u
Trang 2
nhum. Do s hn ch v thi gian nờn Lun vn v iu kin thớ nghim ch gii hn
trong tỡm hiu v nc thi ca phm nhum phõn tỏn.
ỹ Quỏ trỡnh nghiờn cu v thc hin lun vn c thc hin trc tip trờn nc
thi ca Cụng ty DK Vina bng mụ hỡnh ti phũng thớ nghim trung tõm mụi trng
trng i hc Nụng lõm nờn lun vn cú tớnh thc t v s phự hp.
ỹ Vic phõn tớch cỏc ch tiờu c thc hin bng cỏc phng phỏp tiờu chun v
cú s theo dừi ca cỏn b hng dn nờn cú tin cy cao.
1.3. Mc ớch v ni dung lun vn
1.3.1. Mc ớch
ỹ Xỏc nh kh nng keo t ca nc thi phõn tỏn i vi tng loi mu khỏc
nhau.
ỹ Xỏc nh cỏc iu kin t c hiu qu cao nht trong quỏ trỡnh x lý.
ỹ p dng cỏc kt qu nghiờn cu vo iu kin thc t.
1.3.2. Ni dung
ỹ Tin hnh keo t vi nhiu loi PAC cú th tỡm ra nhng loi PAC thớch hp
cho nc thi ca phm nhum phõn tỏn cụng ty DK Vina.
ỹ Tỡm ra nhng iu kin ti u trong quỏ trỡnh tin hnh thớ nghim keo t vi
nhng mu riờng bit.
ỹ Xỏc nh hiu qu x lý i vi cỏc iu kin ú.
ỹ Tỡm ra hng khc phc li s thay i t nhng thụng tin thu c.
ỹ p dng cỏc bin phỏp vo trong h thng x lý.
1.4. Gii hn ca ti
ỹ Ch tin hnh c vi nc thi ca phm nhum phõn tỏn, do cụng ty chi s
dng mt loi thuc nhum.
ỹ Mi mu s dng cha phi l mu n sc, thng mt mu s do t 2 n 3
mu chớnh to thnh, do ú khụng th cú th kt lun chớnh xỏc v hiu qu keo t vi
cỏc mu chớnh.
ỹ Nhng mu sc ca nc thi s dng trong thớ nghim c ly t quỏ trỡnh
sn xut nờn thng l nhng mu hay s dng, ớt cú s a dng.
Chng 2: Tng quan
Trang 3
Chng 2. TNG QUAN
2.1. Tng quan v thuc nhum phõn tỏn
2.1.1. c im chung v cu to hoỏ hc
Thuc nhum phõn tỏn l nhng hp cht mu khụng tan trong nc do khụng
cha cỏc nhúm cho tớnh tan nh : SO
3
Na , - COONa . Thuc nhum phõn tỏn hu ht
l cỏc hp cht mu azo v antraquinon . Tờn gi ca lp thuc nhum ny ch rng
chỳng cú hũa tan rt thp trong nc v phi s dng dang huyn phự hay phõn
tỏn vi kớch thc ht trong khong 0,2 2
m
m, c dựng nhum loi x nhõn to
ghột nc duy nht by gi l x acetat. Sau ny thỡ thuc nhum phõn tỏn kiu mi
c tng hp ỏp ng nhu cu nhum ca cỏc x : polyamit, polyester, poly
acrylonitrin, poly vinylic v cỏc x tng hp khỏc na
Theo phõn lp k thut thuc nhum phõn tỏn cú th chia thnh 3 phõn nhúm
sau:
- Loi thụng thng v cú th diazo hoỏ sau nhum
- Loi cha trong phõn t phõn t kim loi.
- Loi phõn tỏn hot tớnh, cú th liờn kt vi x bng liờn kt hoỏ tr .
ỹ Thuc nhum phõn tỏn thụng thng v cú th diazo hoỏ sau nhum
- Thuc nhum phõn tỏn gc azo
- Thuc nhum phõn tỏn l dn xut ca antraquinon
- Nhng thuc nhum phõn tỏn cú cu trỳc khỏc
ỹ Thuc nhum phõn tỏn cha kim loi
Thuc nhum phõn tỏn cha kim loi 1:2 dựng nhum x polyamit cú cu to
gn ging nh thuc nhum acid cha kim loi 1:2 . Nhng khỏc ch chỳng khụng
cha cỏc nhúm to cho thuc nhum tớnh tan
Thuc nhum phõn tỏn cha kim loi 1:1 cng ho tan trong nc c sn xut
dng bt mn phõn tỏn cao. Chỳng khỏc thuc nhum phõn tỏn thụng thng kh
nng u mu v kh nng che ph cu trỳc khụng u mu ca x polyamid nhng
Chng 2: Tng quan
Trang 4
vut hn chỳng v bn vi gia cụng t, ỏnh sỏng bn vi ma sỏt rt khỏ.
ỹ Thuc nhum phõn tỏn hot tớnh
a s thuc nhum lp ny c dựng nhum x cellulose, s ớt nhum
len, t tm nhng cng cú mt vi loi dựng nhum si polyamit
c im chung: khụng cha nhúm cho tớnh tan phn mang mu cng c
sn xut dng bt mn phõn tỏn cao, nhng cú cha nhúm phn ng. Trong iu kin
nhum chỳng s thc hin liờn kt hoỏ tr vi x v nm li trờn x va dng khụng
tan trong nc va dang liờn kt vi x
Nhng loi thuc nhum kiu ny chia lm cỏc nhúm sau :
- Loi cha nhúm epoxy nhum polyamid cú cụng thc tng quỏt:
R _ CH
2
_ CH _ CH
2
- Loi procynylon cú mt trong cỏc cụng thc tng quỏt sau:
R _ CH
2
_ CH _ CH
2
- Loi levafix cú dng tng quỏt:
R _ SO
2
_ NH _CH
2
_ CH
2
_ OSO
3
Na
2.1.2. Mi quan h gia cu to húa hc v tớnh cht
ỹ bn mu ca thuc nhum trờn x acetat
* bn vi ỏnh sỏng :
- Ch tiờu ny ph thuc vo cỏc yu t nh: thnh phn ca chựm tia sỏng, hm
lng oxi ca khớ quyn xung quanh, m v nhit ca khụng khớ v loi x.
- Tớnh cht phc tp ca quỏ trỡnh phỏ hu thuc nhum bng ỏnh sỏng khụng
cho phộp ta tỡm ra nhng quy lut chung, vỡ th vic xỏc nh cu trỳc ti u ca thuc
nhum b hn ch bng cỏc ti liu kinh nghim
* bn mu vi git v gia cụng t :
- Thụng thng thỡ nhng thuc nhum c x hp ph d dng s cú bn
mu thp vi git, ú l nhng thuc nhum cú cu to n gin , khi lng phõn t
thp in hỡnh l cỏc thuc nhum mu vng. nõng cao bn mu ca chỳng phi
O
HO Cl
Chng 2: Tng quan
Trang 5
tng khi lng phõn t bng cỏch a cỏc nhúm th vo thuc nhum vi iu kin
khụng lm thay i cỏc lc v sc mu ca chỳng .
* bn mu vi khúi lũ :
- cỏc vựng cụng nghip, mc dự khụng chu tỏc dng ca ỏnh sỏng. Mt s
thuc nhum phõn tỏn khi nm trờn x acetat vn b bc mu. Hin tng ny thng
gp vi thuc nhuụm mu xanh lam. Cỏc dn xut ca antraquinon cha cỏc nhúm
amin.
- Hin tng phai mu xy ra trong cỏc trng hp k trờn c gii thớch l do
tỏc dng ca cỏc khớ cú acid tớnh cha ch yu Nit oxit thoỏt ra t khúi lũ v cỏc
ng c t trong. Khi ny cỏc nhúm amin bc nht ca thuc nhum s b diazo hoỏ,
cỏc nhúm amin bc 2 s b nitro húa, cỏc phõn t s b oxi húa lm cho chỳng mt
mu.
ỹ bn mu ca thuc nhum phõn tỏn trờn x tng hp
* bn mu vi ỏnh sỏng:
- bn mu ca thuc nhum phõn tỏn trờn x tng hp vi tỏc dng ca ỏnh
sỏng khụng ch ph thuc vo thuc nhum m cũn ph thuc vo cu to hoỏ v tớnh
cht ký hc ca x si. Vỡ th nờn cựng mt thuc nhum s cú bn mu khỏc nhau
ch nhum cho cỏc x khỏc nhau .
- Cỏc dn xut ca aminoazobenzen cha ớt nhúm th s cú bn mu vi ỏnh
sỏng trờn x tng hp vo loi trung bỡnh. Cũn cỏc thuc nhum phõn tỏn cú gc
diazo, dn xut ca nitro diphenylaminv antraquinon thỡ cú bn mu cao vi ỏnh
sỏng.
* bn mu vi git:
- Nú ph thuc vo tớnh ghột nuc ca x nhiu hn l ph thuc vo cu to
ca thuc nhum. Chng hn khi cựng nhum bng mt thuc nhum phõn tỏn ging
nhau vo cỏc x: diaxetat, polyamid, polyester thỡ thy rng hai trng hp u mu
ch t c bn trung bỡnh cũn trng hp cui thỡ mu cú bn rt cao.
* bn vi khúi lũ:
- Khúi lũ ớt cú kh nng lm bc mu thuc nhum phõn tỏn trờn x tng hp
iu ny c gii thớch l do nú khụng cú kh nng thm sõu vo bờn trong x.
* bn mu vi thng hoa:
Chng 2: Tng quan
Trang 6
- Nhng thuc nhum monoazo cú cu to n gión bt u thng hoa ngay
nhit 135 - 170
0
C, ngha l bn ca chỳng vi thng hoa khụng t yờu cu. Vỡ
khi nhum vi polyester bng thuc nhum phõn tỏn phi gia nhit khụ nhit trờn
180
o
C. Cỏc thuc nhum diazo cú khi lng phõn t ln hn nờn bt u thng hoa
160 - 180
0
C
- nõng cao bn mu vi thng hoa ngi ta a vo phõn t thuc nhum
phõn tỏn cú nhúm th cú kh ngng chu nhit nhng khụng lm gim ỏi lc ca thuc
nhum .
2.2. Nguyờn lý phi mu trong cụng ngh nhum
Trong thc t ớt khi cú sn mu phự hp vi mu ca cỏc mt hng theo th hiu
hoc mt ca ngi tiờu dựng, vỡ vy phi ghộp to nờn cỏc mu mi l cụng vic
thng xuyờn ca cỏc nh k thut nhum, in hoa, hi ho v nghiờn cu mu sc.
Phi hp thuc nhum cng da trờn nguyờn lý ghộp cng v ghộp tr cỏc tia
mu quang ph v nguyờn lý ghộp t ba mu c bn. iu khỏc ch yu vi ghộp mu
quang hc l ch thuc nhum khụng phi l cỏc sn phm tinh khit cú mu n
sc, li cha cỏc ph gia nờn mu to thnh cú sai lch so vi ghộp quang hc. Phi
ghộp mu t thuc nhum k thut cũn gi l ghộp c hc cú th thc hin bng bin
phỏp th cụng hoc thit b x lý bng mỏy tớnh in t. Dự dựng phng phỏp no
cng phi da vo cỏc nguyờn tc sau:
1- phi dựng thuc nhum cựng lp theo phõn lp k thut, v cú cỏc tớnh cht
k thut tng t nh nhau: cựng iu kin nhum ( nhit , tr s pH, xỳc tỏc, ph
gia ); cựng cú tc bt mu; cựng cú bn mu vi cỏc ch tiờu khỏc nhau. V. v.
2- Khi phi thuc nhum thuc cỏc lp khỏc nhau nhum vi pha cn chn
nhng loi khụng tớch in trỏi du, khụng cha cỏc ph gia cú tớnh cht k nhau lm
cho dung dch nhum b kt ta, mu sa lỏng hoc bin mu, khú ghộp ng mu;
3-Cú th phi t hai thuc nhum k thut to nờn mu mi cn thit, nhng
s mu mi to thnh s b hn ch. to nờn nhiu gam mu khỏc nhau ngi ta
dựng thut phi ghộp t ba mu c bn: , vng v xanh lam hoc , vng v xanh
lc. Dự th ghộp mu c thit lp theo hỡnh tam giỏc u, mi mu c bn c t
mt nh ca tam giỏc, t l phi ghộp c chia u theo cỏc cnh, mu to thnh
Chng 2: Tng quan
Trang 7
s theo quy lut sau :
- Theo mi cnh ca tam giỏc s nhn c mt dóy cỏc mu trung gian do kt
qu ghộp t hai mu
- Theo cỏc ng cao ca tam giỏc s l dóy mu do kt qu b tr nhau ca
nhiu cp mu tng ng
- Tõm ca tam giỏc v vựng ph cn s l min cú mu vụ sc ( ghi , xỏm ) do
hiu qu trung ho ln nhau ca ba mu c bn cú cng mu tng ng.
- Cỏc im khỏc nhau bờn trong tam giỏc s l vụ s cỏc mu c phi ghộp
t ba mu c bn vi t l khỏc nhau, mu v ỏnh mu ca chỳng tu thuc vo to
trờn tam giỏc .
Tam giỏc mu c biu din nh sau :
Vic chn ba thuc nhum lm ba mu c bn ỳng vi yờu cu ca lý thuyt rt
khú tho món, trong thc t yờu cu ny ch l tng i, nờn mu v ỏnh mu thu
c do hiu qu phi ghộp ph thuc nhiu vo ba mu ban u.
Di õy l mt s thớ d v kt qu ghộp mt s mu thng gp:
Mu phi ghộp Mu nhn c
Hng + Vng Lũng tụm
Hng + Ghi Tớm hoa c
Vng + Lc Vng chanh
Xanh lam + Tớm Xanh tớm than
Xanh lam + Xanh lc Cm thch
Xanh lam + en Ghi , Xỏm
Nõu + en Ghi , Xỏm
Kaki + en C ỳa
Xanh luùc
ẹoỷ
Da cam
Vaứng
Xanh lam
Tớm
Chng 2: Tng quan
Trang 8
Nõu + Vng Be hng
Xanh lam + + en Nõu
en + Vng + Xanh lc Mu ximng
Vng + Da cam + Xanh lc Mu ụliu
Xanh lc + Tớm Xanh lỏ m
+ Vng + Nõu Vng nõu da bũ
2.3. Gii thiu v cụng ty DK Vina
Tờn cụng ty: Cụng ty TNHH DK VINA
a ch: D10, KCN Vit Hng 2, Bn Cỏt, Bỡnh Dng
Hỡnh thc doanh nghip: 100% vn u t ca nc ngoi.
Ngnh ngh kinh doanh: chuyờn sn xut, gia cụng cỏc loi ch may, ch thờu
Quy trỡnh sn xut hin ti ca cụng ty:
Ch nhp v ó c gia cụng sn, nhum theo yờu cu ca khỏch hng. Sau quỏ
trỡnh git loi b bt mu. Qua quỏ trỡnh sy khụ, ri c qun li thnh sn phm
hon chnh.
Thnh phn ch s dng l polyester
Cỏc húa cht s dng: thuc nhum phõn tỏn, NaOH, cht ti mu, cht lm
mm
Ch thụ
Nhum
Git
Sy
Qun li, úng gúi
Chng 3: Ni dung v phng phỏp nghiờn cu
Trang 9
Chng 3. NI DUNG V
PHNG PHP NGHIấN CU
3.1. Phng phỏp keo t
3.1.1. C s lý thuyt ca quỏ trỡnh keo t
a) Lý thuyt v h keo
Ht keo l nhng phn t nh cú kớch c t 10
-6
n 10
-3
, khụng cú kh nng lng
bi trng lc vỡ ht keo cú din tớch b mt ln nờn cú xu hng hp ph cỏc cht nh
cỏc phõn t nc v ion cho nờn cỏc ht keo s ln dn hay cú th tớch in vi mụi
trng nc xung quanh.
Trong mụi trng nc chia ra 2 loi keo:
ỹ H keo k nc:
H keo k nc phn ln l cỏc cht vụ c cha in tớch b mt v cú kh nng
chuyn ng trong in trng, tc keo t rt nhanh khi a vo h mt cht in li
v t tc keo t ti a vi mt nng cht in li ti hn no ú. bn ca h
keo ch yu l do in tớch ca b mt ht keo quyt nh. H keo cú tớnh bn c l
do ht keo cựng loi tớch in cựng du sinh ra tng tỏc tnh in. ng thi vi lc
y tnh in, cỏc ht keo cng hỳt ln nhau do lc tng tỏc phõn t Valder Walls.
Ch khi lc y tnh in vt tri so vi lc hỳt phõn t thỡ cỏc ht keo khụng hoc ớt
cú iu kin to thnh tp hp ln. Lc y ca h keo tng khi khong cỏch ca
chỳng c gim. Qỳa trỡnh y do lc tnh in xut hin khi lp khuch tỏn ca
chỳng tip cn ln nhau v xen ph vo nhau. Khi cú mt cht in li l trong dung
dch, dy ca lp khuch tỏn b co li lm gim khong cỏch gia chỳng. S co li
ca lp khuch tỏn ph thuc vo cng ion ca cht in li, húa tr ln, nng
cao cú tỏc ng lm co mnh lp khuch tỏn.
Song song vi quỏ trỡnh y do lc tnh in, khi hai ht keo tin sỏt gn nhau
n mt khong cỏch nht nh chỳng s hỳt nhau do lc hp ph phõn t. Lc tng
Chng 3: Ni dung v phng phỏp nghiờn cu
Trang 10
tỏc Valder Walls ph thuc vo bn cht ca ht keo, mt ca chỳng, v khụng ph
thuc vo thnh phn húa hc ca dung dch nc.
i vi h cú cng ion thp, th nng tng tỏc tng cú giỏ tr dng
vựng cú khong cỏch nm gia cỏc ht keo, tc l lc y chim u th. Mun tin sỏt
li gn nhau v cú s xen ph ca lp khuch tỏn, cỏc ht keo cn phi cú nng lng
ln hn hng ro th nng.
Vi h cú cng ion cao, tng tỏc gia cỏc ht keo d dng hn do dy
ca lp khuch tỏn thp, giỏ tr cc i ca th nng tng tỏc tng cú giỏ tr nh,
thm chớ bng khụng.
to iu kin cho quỏ trỡnh keo t, cn gim giỏ tr ca hng ro th nng
bng cỏch a vo h nhng cht in li cú húa tr cao (cng ion ln) hoc tng
nhit (tng ng nng) hoc khuy trn to iu kin cho quỏ trỡnh to tp hp ln.
ỹ H keo a nc:
bn ca h keo a nc khụng ch do lc tng tỏc tnh in m cũn do v
hydrat ca ht keo. Lp v hydrat gm hai lp, lp u c to thnh do tng tỏc
dipol nh hng ca phõn t nc vi b mt ca h keo cú liờn kt khỏ bn, tip theo
l lp v cú tng tỏc thp hn do chu chuyn ng nhit.
Hp ph cỏc hp cht tn ti trong mụi trng trờn b mt ht keo a nc cng
lm tng tớnh bn do s che chn, ngn cn chỳng tip xỳc vi nhau.
b) Cỏc c ch ca quỏ trỡnh keo t:
ỹ Nộn ộp lm gim dy lp in kộp.
ỹ Hp ph v trung hũa in tớch.
ỹ Lụi cun, quột cựng vi cht kt ta.
ỹ Hp ph v to cu liờn kt gia cỏc ht keo, gm 5 phn ng:
- Phn ng 1: Hp ph ban u liu lng polymer ti u.
- Phn ng 2: Hỡnh thnh bụng cn.
- Phn ng 3: Hp ph ln 2 ca polymer.
- Phn ng 4: Khi liu lng polymer d.
- Phn ng 5: V bụng cn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét