Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
- Phòng đọc mở: lưu trữ tồn bộ sách báo mới của các chun
khoa, tài liệu tra cứu phục vụ nghiên cứu, học tập của cán bộ, học viên
và sinh viên năm cuối.
- Phòng mượn cán bộ: Lưu trữ tồn bộ sách chun ngành cho
cán bộ trong trường mượn nghiên cứu.
- Phòng giáo trình: lưu trữ tồn bộ sách giáo khoa cho sinh viên
Y1 > Y6 mượn.
- Phòng máy (internet): nhằm tra cứu tài liệu cho độc giả. Độc giả
thể là sinh viên, cao học, nghiên cứu sinh.
3. Thành tựu nổi bật
Đã phục vụ hằng chục nghìn (35.000 lượt đọc/năm) bạn đọc trong
những năm qua.
Xây dựng cơ sở dữ liệu Y - Dược, bao gồm sách, báo, luận văn,
cơng trình nghiên cứu Y - Dược.
Kể từ năm 2001 thư viện đã có một mạng máy tính hiện đại, thư
viện đã mở rộng khả năng khai thác thư viện điện tử trên mạng của nhà
trường. Với việc Đại học Y - Hà Nội kết hợp nối trực tiếp vào màng
Internet, thư viện độc giả có thể truy nhập tới các tài ngun thơng tin
trên mạng Internet tồn cầu, kể cả các thư viện điện tử khác theo phần
mềm tra cứu liên thư viện.
III. CÁC TRANG THIẾT BỊ PHỤC VỤ CƠNG TÁC THƠNG
TIN TƯ LIỆU
1. Cơ sở vật chất
Với mặt bằng 15000m
2
trong một tồ nhà hai tầng có phòng đạo
rộng rãi, thống mát, thư viện có một địa điểm khá lí tưởng cho cán bộ
và sinh viên học tập và nghiên cứu. Ngồi sách giáo trình ra thư viện còn
có trên 7936 cuốn sách tiếng Việt tham khảo; 7216 cuốn sách La Tinh;
25.000 cuốn sách giáo khoa; luận án trên 3.000 cuốn; Tạp chí Tiếng Việt
10.000 cuốn. Tạp chí nước ngồi, 50.000 cuốn, với trên 3000 cuốn luận
án, với băng cátsét: 50.000 băng.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Băng hình, băng đĩa CD (Medline) từ năm 1964 đến năm 2002 với
vài chục ngàn cơ sở dữ liệu tồn văn được cập nhật theo từng tháng. Với
mạng máy tính hiện đại và những máy chủ, máy trạm hiện đại đã được
tích hợp Internet của Đại học Y - Hà Nội. Với việc kết nối trực tiếp vào
mạng Internet, từ thư viện có thể truy cập tới các tài ngun thơng tin
trên mạng Internet tồn cầu kể cả các thư viện điện tử khác theo các
phần mềm tra cứu liên thư viện.
2. Nguồn nhân lực
Từ ngày mới thành lập nhân lực của cơ quan có rất ít chỉ có 2 đến
3 người, song qua thời gian phát triển số lượng nhân lực của cơ quan đã
lên tới 17 cán bộ trọng đó có cán bộ tốt nghiệp từ đại học trở lên.
Phòng Giáo trình : 2 người
Phòng đọc cán bộ (phòng ngoại văn) : 1 người
Phòng đọc sinh viên : 4 người
Phòng mượn : 2 người
Phòng máy : 1 người
Phòng thư mục: 5 người.
1 y cơng, tạp vụ, 1 cơng tác hành chính.
Cơng tác phục vụ, thư viện mở cửa 3 tuần trong ngày kể cả ngày
thứ bẩy, phục vụ cho 35.000 lượt đọc/năm, cán bộ và học viên với hàng
chục nghìn lượt mượn trong một tháng.
Các cán bộ có năng lực và nhiệt huyết với cơng việc, điều đó đưa
đến hiệu quả tốt cho những người tra cứu thơng tin.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
PHẦN II.
CƠNG TÁC NGHIỆP VỤ VÀ PHỤC VỤ VỀ THƠNG TIN TƯ LIỆU
CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y - HÀ NỘI (DÂY TRUYỀN
THƠNG TIN TƯ LIỆU)
I. CƠNG TÁC NGHIỆP VỤ
Bổ sung
Xử lý
Lưu trữ, bảo quản và phổ biến thơng tin.
Dây truyền thơng tin - tư liệu của trung tâm được tổ chức theo
chun ngành Y - Dược học. Với chức năng bổ sung tồn bộ những xuất
bản phẩm bằng tiếng Việt.
Hiện nay vốn tài liệu có trong thư viện khoảng 85% - 90% tài liệu
y. Số lượng trên 500 đầu báo bằng tiếng nướcn gồi và trên 100 đầu báo
bằng tiếng Việt.
1. Bổ sung
Chỉ trong những năm gần đây trung tâm mới nhận được sự trở về
kinh phí do Bộ Y tế cấp và nhận được một khoản đáng kể từ các t chức
quốc tế. Cơng ty chế tạo thiết bị Y - Dược. Với nguồn kinh phí từ 200
triệu đến 400 triệu mỗi năm. Với nguồn kinh phí còn chưa nhiều thư
viện chỉ có khả năng bổ sung các loại tài liệu bằng tiếng Việt được xuất
bản trong nước và một phần rất ít tài liệu nước ngồi số còn lại chủ yếu
được tài trợ từ các tổ chức y tế thế giới và một số đại sứ qn biếu tặng.
Các tài liệu phần lớn được mua thơng qua đơn đặt hàng tại
Xienhasabr và nhà xuất bản y học.
2. Xử lý
Tài liệu sau khi được nhận về sẽ được đưa sang bộ phận xử lý với
chức năng phân loại theo kho, số đăng ký tổng qt, số đăng ký cá biệt,
biên mục (phân loại chữ cái kết hợp với BBK). Khi đã phân loại xong,
tài liệu được nhập vào máy và hình thành phiếu tra cứu theo ký hiệu
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
phân loại cho từng tài liệu và xếp chúng theo trật tự giá sách mang ký
hiệu tương ứng với tài liệu để tiện việc tìm kiếm.
VD: Tài liệu luận văn thì được xếp vào khung giá sách và mang ký
hiệu ĐL.
3. Lưu trữ và quản lý thơng tin
3.1. Kho lưu trữ
Kho lưu trữ của thư viện thuộc dạng kho đóng gồm 2 thành phần
chủ yếu là sách và tạp chí.
3.2. Kho sách
Bao gồm tồn bộ sách Y - Dược học về ngành có liên quan như:
sinh hố, hố học, sinh vật được in bằng tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng
Pháp và một số sách bằng tiếng Nga, tiếng Đức cùng một số tài liệu của
tổ chức y tế thế giới (WHO), luận án và từ điển tra cứu với tổng số
khoảng 7216 cuốn sách là tinh, 7936 cuốn sách tiếng Việt.
3.3. Kho tạp chí
Thư viện gồm có tạp chí tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Nga và tiếng
Việt trong đó tạp chí nước ngồi chiếm phần lớn. Tạp chí có tổng số
khoảng 600 đâu tạp chí.
Ngồi sách và tạp chí thư viện còn lưu trữ khoảng trên 3000 báo
cáo (luận án) sau đại học của cán bộ ngành Y - Dược học Việt Nam.
II. CƠNG TÁC PHỤC VỤ
1. Thơng tin hiện có
Từ năm 2002 đến nay mà tổng số sách trong thư viện đã tăng lên
30% tổng số hiện có.
- Sách thư viện tham khảo có : 7936 cuốn
- Sách la tinh : 7216 cuốn.
- Sách giáo khoa : 25.000 cuốn
- Luận án trên : 3000 cuốn
- Tạp chí tiếng Việt trên 100 đầu tạp chí. (10.000 cuốn).
- Tạp chí nước ngồi : trên 500 đầu tạp chí (50.000 cuốn)
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Ngồi ra còn có các cơ sở dữ liệu :
+ CSDL sách : 8208 bản ghi
+ CSDL giáo trình : 218 bản
+ CSDL luận án : 3227
+ CSDL bài trích báo : 21964
+ CSDL Báo - tạp chí : 651 tên đầu báo.
+ CSDL tạp chí điện tử : 5 tạp chí.
- Băng : 50.000 băng catset.
- Đĩa : Mediline có từ 66 đến nay được cập nhật theo từng tháng.
- Có khoảng 1023 từ điển các loại. Phần lớn các tư liệu gốc được
đưa ra phục vụ rộng rãi cho độc giả.
2. Trình tự tìm kiếm
Tổ chức thơng tin: theo truyền thống và theo tự động hố.
- Tra cứu truyền thống
Tra cứu thơng tin - tư liệu được tổ chức theo hợp phích, phiếu theo
mục lục chủ đề và mục lục chữ cái, dưới hình thức phục vụ tại chỗ và
phục vụ có chọn lọc. Người dùng có thể tìm thơng tin qu tủ phiếu mục
lục chữ cái hoặc mục lục phân loại của thư viện Y học Quốc gia NLM
(National Library of mediêin). Sau đó viết nhan đề và hoặc mẵ tài liệu
cần tìm ra phiếu u cầu. Thủ thư sẽ đưa ra những tài liệu cần tìm và
người dùng tin có thể sử dụng tại chỗ hoặc có thể photo những tài liệu
cần thiết thơng qua dịch vụ photo copy của thư viện với giá 200đ/trang.
- Tìm tin tự động hố:
Đưa tin học hố vào cơng tác hoạt động của thư viện cho phép
nhập thơng tin vào cơ sở dữ liệu trên máy. Người dùng tin có thể tìm
mọi trường theo tư khố có thể là (nhan đề, tác giả - năm xuất bản, nhà
xuất bản, chỉ số phân loại) dựa vào tốn tử tìm AND, OR, Not.
Cấu trúc của Cơ sở dữ liệu:
CSDL Y - Dược
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Mơi trường
AN D Nhan đề
AN D Tác giả
AN D Từ khố
AN D Năm xuất bản
AN D Nhà xuất bản
AN D Chỉ số phân loại
Hộp combo chứa tốn tử tìm : AND, OR, NOT
VD: Độc giả muốn tìm chủ đề liên quan về “thần kinh”
Thực hiện như sau :
Đánh từ “thần kinh” vào ơ “nhan đề”
Sau đó nhấn vào lệnh “tìm” sẽ cho ta kết quả tìm
Hiện nay theo con số thống kê của thư viện.
- Phòng đọc sinh viên (phòng đóng, phục vụ tại chỗ): phục vụ
khoảng 1600 lượt bạn đọc trong một năm.
Tài liệu tra cứu là các luận án, tất cả các loại sách khác như luận
văn và sách tham khảo từ Y1 > Y6. Ngày mở cửa 3 buổi sáng, chiều,
tơi và mỗi sinh viên chỉ được mượn tối đa là 3 tài liệu và đổi lại tài liệu
sau nửa tiếng trước khi hết giờ.
Trong kho sách xếp theo khổ.
VD: Sách thư viện của kho đóng có thể xếp theo khổ A,B,C.
A. Khổ nhỏ; B : khổ vừa; C : khổ lớn.
Sách xếp theo khổ có thuận lợi cho cán bộ thủ thư là : kết cả ai
người biết về chun mơn hay khơng đều có thể cho mượn sách được.
Tìm
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Hạn chế: ở phòng đọc thời gian phục vụ tốn, chất lượng khơng
nhiều, người cán bộ phải mất nhiều cơng sức về sự trao đổi sách của độc
giả.
Số lượng sinh viên đọc thì đơng mà chỗ ngồi hạn chế đặc biệt là
vào các kỳ thi.
- Phòng giáo trình: bao gồm tồn bộ giáo trình từ Y1 đến Y6 phục
vụ chủ yếu là sinh viên. Phục vụ khoảng 7000 đến 8000 bạn đọc/học kỳ.
Tồn bộ sách, báo mới xuất bản từ năm 1975 đến nay.
- Phòng ngoại văn (kho mở): Sách được xếp theo mơn loại, phục
vụ cho cán bộ chun ngành, sau Đại học. Hàng năm phục vụ khoảng
1500 đến 1800 lượt bạn đọc.
Cán bộ làm ở phòng này u cầu phải biết về tiếng Anh, tin học.
Tuy nhiên theo cách sắp xếp như vậy có những hạn chế như giá xếp phức
tạp, người cán bộ phải có chun mơn. Theo dự định của tương lai thì
các thư viện nên tiến hành tồn bộ bằng kho mở để giúp cho :
+ Độc giả tìm sách một cách dễ dàng theo từng ngành của mình.
+ Cách xếp theo kho mở khơng tốn diện tích.
- Phòng mượn của cán bộ, sau Đại học: là tồn bộ sách cũ sau 5
năm và gần như là tồn bộ bằng ngoại ngữ.
Tồn bộ sách xếp theo ngơn ngữ nhưng tới đây sẽ xếp theo chủ đề.
Phòng này nhằm phục vụ cán bộ, cao học, học sinh đọc tại chỗ và photo
tài liệu.
- Phòng máy: phục vụ độc giả tra cứu tài liệu như sách, báo, luận
văn, từ điển…
Phòng máy sử dụng tra cứu theo chế độ online, tra theo CD (CSDL
CD).
Số độc giả đăng ký làm thẻ thư viện là 1000 cán bộ, gần 2000 sinh
viên và 3000 cao học.
3. Ứng dụng tin học trong phục vụ thơng tin
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Thực hiện nhiệm vụ xây dựng đề án thực hành trang chủ về thơng
tin Y - Dược trên mạng tin học của Bộ y tế, trung tâm thơng tin thư viện
trường Đại học y đã tiến hành khảo sát nghiên cứu, xây dựng các CSDL
và nội dung thơng tin trên mạng, tổ chức đào tạo cán bộ thiết kế quản lí
mạng.
Các thành tố chủ yếu của mạng thơgn tin Y - Dược bao gồm:
+ Giới thiệu trung tâm và các dịch vụ của trung tâm.
+ Danh mục các cơ quan y tế Trung ương và địa phương, sơ đồ tổ
chức ngành y tế, danh mục các trong web về y tế, y học Việt Nam và thế
giới.
- CSDL Y- Dược Việt Nam: sách, bài báo Y - Dược, luận án và các
cơng trình nghiên cứu khoa học Y - Dược, được tra cứu qua phần mềm
CDS/ISIS for Windows, và được cập nhật thường xun.
- Tài liệu trong và ngồi nước.
- Dịch vụ tra cứu và hỗ trợ: Từ điển Y-Dược, phân loại bệnh tật
Quốc tế chủ đề Y học Medline…
- Tạp chí Y - Dược trên mạng: Tạp chí thơng tin Y - Dược, tạp chí
y học thực hành được học, y học, y học Việt Nam.
- Hỏi đáp thường xun.
- Cấu trúc của mạng Y - Dược được chia làm 2 giai cấp.
+ Giai đoạn 1: Tổ chức mạng cục bộ của Trung tâm (mạng LAN)
+ Giai đoạn 2: Hồ nhập với mạng của Bộ y tế trở thành một bộ
phận của mạng Internet của mạng Y tế và kết nối với các mạng khác
trong tồn ngành thơng qua giao thức Internet hoặc kết nối mạng viễn
thơng khác.
Để đảm bảo và đáp ứng một cách nhanh chóng, chính xác u cầu
của người dùng tin thư viện đã chú trọng đến việc tin học hố các hoạt
động tra cứu và tìm tin thơng qua hệ thống máy tính có cài đặt phần
mềm LIBOL.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
Phần mềm LIBOL được trung tâm thơng tin tư liệu khoa học và
cơng nghệ chuyển giao cho thư viện từ năm 1996. Phần mềm này dùng
để tìm tin hiện đại ưu việt hơn hẳn phương pháp tra cứu truyền thống.
Đây là phần mềm dùng trong cơng tác thư viện, tuy nhiên cho sách của
mỗi thư viện là khác nhau do đó việc phải làm đầu tiên là phải xây dựng
một CSDL riêng của mình trên phần mềm này. Hiện tại thư viện đang
làm cơng tác này. Trong thời gian thực tập tại cơ quan tơi cũng được tiếp
xúc với cơng việc này, qua quan sát và nhìn nhận tơi thấy.
CSDL trên máy bao gồm:
- MEDOC (tài liệu khoa học cơng nghệ y học).
- BAi Bao (bài báo y tế)
- BAOAP (bài báo tiếng Anh và Pháp)
- LUAN DOC (các luận văn, luận án)
- SACHMEDOC (Sách Y-Dược học).
CDS/ISIS for Windows: là phần mềm chạy trong mơi trường hệ
điều hành Windows 3.11 - Windows 9X, Windows NT và trên nền của
chương trình tiếng Việt TKEY CP 3.3, ngơn ngữ tiếng anh, micro
CDS/ISIS ver 3.07 cho phép ta tra cứu tên bài trích của tạp chí sách báo
đã nhập trong máy và được đưa lên mạng. Với khoảng 10.000 biểu ghi
trong CSDL sách và 18.000 biểu ghi CSDL y bài trích. Giúp cho người
dùng tin có thể nhanh chóng tìm kiếm được hầu hết các tên đầu sách mỗi
biểu ghi sẽ cho ta tìm thấy các dữ liệu mà ta cần.
Việc ứng dụng phần mềm CDS/ISIS trong cơng tác xử lý, phục vụ
thơng tin đã giúp cho việc quản lý và lưu trữ được dễ dàng cũng như
việc tìm và tra cứu tin được nhanh chóng thuận tiện, đạt hiệu quả cao.
Trình tự tìm được tiến hành như sau: người dùng tin đưa ra u cầu
tin, sau đó cán bộ tìm tin sẽ căn cứ vào u cầu tìm để tiến hành tìm tin
trên máy. Nếu người dùng tin có u cầu thì cán bộ tìm tin có thể in tài
liệu cho người dùng tin.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận Thơng tin - Thư viện
- Từ ngày 12/6/2001 thư viện đã hồn thành việc nối mạng internet
cho tồn bộ mạng máy tính của thư viện. Ngồi ra thư viện còn trang bị
hơn 40 băng hình tài liệu về y học thực hành, hàng tháng tổ chức chiếu
cho sinh viên và các cán bộ ngành y tế học tập.
III. THƠNG TIN ĐẦU VÀO VÀ DỊCH VỤ ĐẦU RA CỦA THƯ
VIỆN
Trong mọi hoạt động của con người đều hướng tới việc tạo ra các
sản phẩm cần thiết cho đời sống cũng như sự phát triển của xã hội.
Bản thân kết quả các hoạt động đó được kết tình thành nưhngx sản
phẩm phục vụ cho con người.
Xét theo quan điểm như vậy qúa trình tổ chức của thư viện trường
Đại học Y học - Hà Nội cũng tn theo các ngun tắc đó.
1. Thơng tin đầu vào
Thơng tin đầu vào của thư viện Đại học Y - Hà Nội được thu nhập
từ các tuyến bệnh viện tin tức từ các Đại hội nghị hội thảo chun
ngành, các thơng tin được tìm kiếm trên mạng Internet hay trên các đĩa
CD.
Việc xử lý thơng tin được phòng xuất bản tự chọn, dịch thuật
những thơng tin trên mạng hay trên đĩa CD, các thơng tin từ các cơng tác
viên sau khi xem xét đánh giá chọn lục và có thể đưa ra để phục vu
người dùng tin. Thơng qua ban thư ký biện tập các thơng tin trên được
biên tập, sau đó được chế bản. Bước tiếp theo những thơng tin này sẽ
được tổng biên tập xét duyệt sau đó được in ra giấy và chuyển sang nhà
in tại nhà in FAFIM (cơng ty in nhiếp ảnh và điện ảnh).
2. Dịch vụ đầu ra
- Danh mục một số tạp chí Y - Dược có thể truy nhập trực tiếp trên
mạng internet.
- Mục lục của các số tạp chí mới nhất được cập nhật hàng tuần
- Tóm tắt các bài tạp chí Y - Dược bằng tiếng Anh.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét