Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt nam

-5-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
• Phòng Xúc tiến đầu tư
• Phòng Đầu tư nước ngoài
• Phòng Đầu tư ra nước ngoài
• Phòng Chính sách
• Văn Phòng
1.1.1.3.Các đơn vị trực thuộc Cục
• Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Bắc
• Trung tâm Xúc tiến đầu tư miền Trung
• Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Nam
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-6-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-7-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
1.1.2.Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.
1.1.2.1.Làm đầu mối giúp Bộ trưởng quản lý hoạt động đầu tư nước ngoài
và đầu tư ra nước ngoài; chủ trì, phối hợp với các đơn vị trong Bộ và các Bộ,
ngành, địa phương soạn thảo chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, danh mục các
dự án kêu gọi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong từng thời kỳ phù hợp với
quy hoạch, kế hoạch đầu tư phát triển chung của cả nước để trình cấp có thẩm
quyền quyết định; kiến nghị việc điều chỉnh trong trường hợp cần thiết.
1.1.2.2.Về công tác tổng hợp, đánh giá tình hình đầu tư:
• Làm đầu mối tổng hợp kết quả về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước
ngoài phục vụ công tác tổng hợp kế hoạch kinh tế quốc dân.
• Tổng hợp, kiến nghị xử lý các vấn đề liên quan đến chủ trương chung
về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
• Theo dõi, tổng kết, đánh giá kết quả và hiệu quả kinh tế - xã hội của
hoạt động đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài gắn với đánh giá
hiệu quả đầu tư chung.
• Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra
nước ngoài; cung cấp thông tin về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước
ngoài theo quy chế của Bộ.
• Thực hiện hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thống kê, tổng hợp, đánh giá
về tình hình đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
1.1.2.3.Về công tác xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật, chính sách
• Chủ trì xây dựng, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách về đầu tư nước
ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
• Phối hợp với Vụ Pháp chế và các đơn vị liên quan xây dựng, sửa đổi,
bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật.
• Chủ trì hoặc tham gia đàm phán các điều ước quốc tế liên quan đến đầu
tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài theo phân công của Bộ.
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-8-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
• Tham gia các chương trình hợp tác liên Chính phủ, các nhóm công tác
với các nước, các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực xây dựng và hoàn
thiện cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư nước ngoài và đầu tư ra
nước ngoài theo sự phân công của Bộ.
• Làm đầu mối theo dõi, hướng dẫn thực hiện các các quy định của pháp
luật liên quan đến đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài theo sự
phân công của Bộ.
1.1.2.4.Về quản lý nhà nước đối với đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước
ngoài.
• Chủ trì hoặc phối hợp với các đơn vị liên quan theo dõi, kiểm tra, thanh
tra, tổng hợp, kiến nghị xử lý các vấn đề phát sinh trong lĩnh vực đầu tư
nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
• Chủ trì hoặc phối hợp với các đơn vị có liên quan hướng dẫn thực hiện
thủ tục về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
• Phối hợp với các đơn vị, cơ quan liên quan quy định thống nhất chế độ
báo cáo thống kê về đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài.
• Đối với dự án BOT, BTO, BT: Thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và tham
gia thẩm tra các dự án BOT, BTO, BT; chủ trì thực hiện thủ tục điều
chỉnh các dự án BOT, BTO, BT.
• Đối với dự án đầu tư ra nước ngoài (bao gồm cả các dự án trong lĩnh
vực dầu khí): Thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ các dự án đầu tư ra nước
ngoài; tham gia thẩm tra các dự án đầu tư ra nước ngoài; chủ trì thực
hiện thủ tục đăng ký và điều chỉnh đối với các dự án đầu tư ra nước
ngoài.
1.1.2.5.Về xúc tiến đầu tư
• Làm đầu mối thực hiện công tác quản lý nhà nước về hoạt động xúc
tiến đầu tư; phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng chiến lược, kế
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-9-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
hoạch, chính sách, định hướng đầu tư nước ngoài và đầu tư ra nước
ngoài.
• Làm đầu mối tổng hợp, thẩm tra, xây dựng chương trình, kế hoạch xúc
tiến đầu tư của Bộ.
• Tổ chức thực hiện các hoạt động xúc tiến đầu tư; chủ trì chuẩn bị và tổ
chức các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với các nhà đầu tư theo sự phân công
của Bộ.
• Làm đầu mối hỗ trợ các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội và hình thành dự án
đầu tư, vận động xúc tiến đầu tư theo các chương trình, dự án trọng
điểm.
• Làm đầu mối quản lý, phối hợp với Vụ Kinh tế đối ngoại, hướng dẫn,
theo dõi và phối hợp hoạt động của bộ phận xúc tiến đầu tư ở nước
ngoài.
1.1.2.6.Phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ và các đơn vị liên quan tổ chức đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác đầu tư nước ngoài; phối hợp thực hiện
công tác thi đua khen thưởng đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài thuộc thẩm quyền.
1.1.2.7.Quản lý tổ chức, biên chế, tài sản được giao theo quy định của pháp
luật và phân cấp của Bộ.
1.1.2.8.Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư
giao.
1.1.3.Website chính thức của Cục: http://fia.mpi.gov.vn/
Website cung cấp các thông tin tổng quan về môi trường đầu tư của
Việt Nam tới các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong nước và nước ngoài
muốn tìm hiểu hệ thống quản lý nhà nước về đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng
như mô hình các cơ quan xúc tiến đầu tư của Việt Nam.
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-10-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
Cụ thể, Website của Cục Đầu Tư Nước Ngoài có thể cung cấp những
thông tin hữu ích như:
- Quản lý nhà nước về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam và đầu
tư của Việt Nam ra nước ngoài
- Quản lý nhà nước và các mô hình hoạt động của các cơ quan xúc tiến
đầu tư
- Tổng quan về đầu tư trực tiếp nước ngoài
- Thủ tục và chính sách đầu tư
- Hệ thống văn bản chính sách pháp luật liên quan
- Cơ hội đầu tư tại Việt Nam
- Tin tức và sự kiện liên quan đến đầu tư
Thông qua đó giúp các nhà đầu tư trong và ngoài nước nắm bắt được
các thủ tục hành chính và chính sách đầu tư của Việt Nam để việc tìm kiếm
các cơ hội đầu tư và hình thành dự án đầu tư tại Việt Nam có hiệu quả cao
nhất trong thời gian tới.
1.2.Các hoạt động thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam.
Trong cơ cấu nền kinh tế của bất kì quốc gia nào, nguồn vốn đầu tư
trực tiếp nước ngoài (FDI) luôn đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát
triển kinh tế, đặc biệt là ở những quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Đó
luôn là nguồn lực to lớn, cả về ý nghĩa vật chất lẫn tinh thần. Vật chất thể hiện
ở những con số cụ thể, đang tăng dần theo từng năm. Còn ý nghĩa tinh thần,
đó chính là niềm tin của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, niềm tin của tất
cả mọi người vào tương lai của đất nước.
Nền kinh tế Việt Nam mới đang ở thời kì sơ khai của “kinh tế thị
trường”, nguồn vốn tích lũy là rất hạn chế, việc nhận viện trợ ODA luôn đi
kèm với rất nhiều thủ tục hành chính rắc rối, phiền hà và hiệu quả sử dụng thì
không ổn định và ít minh bạch. Khi đó, FDI chính là một trong những động
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-11-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
lực quyết định đến sự tăng trưởng và phát triển của kinh tế nước ta những
năm qua.
Với hướng nhận định như vậy, tôi đã đi vào nghiên cứu đề tài này với
mục tiêu chính là: chủ yếu xét tới tình hình đầu tư FDI của Mỹ vào Việt Nam
trên bình diện tổng thể nền kinh tế quốc dân, trọng tâm là nằm ở số lượng vốn
FDI thuộc sự quản lý và giám sát của Cục Đầu Tư Nước Ngoài – Bộ Kế
Hoạch Và Đầu Tư. Kèm với đó là tìm hiểu về thực trạng đầu tư vốn FDI của
Mỹ theo vùng, miền và ở các địa phương (tổng hợp số liệu, nhận định…). Ở
đây, do yếu tố thời gian không cho phép và năng lực cá nhân có hạn, tôi xin
phép không đề cập đến vấn đề đầu tư vốn FDI của Mỹ tại các bộ ngành khác
mà tập trung chủ yếu vào nguồn vốn FDI do Cục Đầu Tư Nước Ngoài quản
lý.
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-12-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VÀ TRIỂN VỌNG ĐẦU TƯ FDI CỦA
MỸ VÀO VIỆT NAM
2.1. Thực trạng và xu hướng đầu tư của Hoa Kỳ ở nước ngoài.
2.1.1. Thực trạng nền kinh tế Hoa Kỳ thời gian qua.
Thời gian vừa qua có thể coi là một trong những trang tăm tối nhất
trong lịch sử nền kinh tế Hoa Kỳ cũng như là của cả nền kinh tế Thế giới.
Dường như cái chu kì 10 năm nghiệt ngã của thế giới tư bản đang ngày một
trở thành một chu kì hiển nhiên và không thể cưỡng lại. Các cuộc khủng
hoảng kinh tế diễn ra như một sự tất yếu và chúng ta ko thể làm gì để chống
lại nó.
Nền kinh tế Mỹ đã suy thoái trầm trọng. Các định chế tài chính lao đao,
nhiều ngân hàng và các quỹ đầu tư mạo hiểm đã sụp đổ (Bear Sterns, Lehman
Brothers…), bong bóng nhà ở vỡ, nhiều doanh nghiệp bị phá sản hoặc có
nguy cơ bị phá sản, trong đó có cả 3 nhà sản xuất ô tô hàng đầu của Hoa Kỳ
là General Motors, Ford Motor và Chrysler LLC.
Tuy nhiên, nhờ những nỗ lực của Chính phủ Obama cùng với gói kích
cầu kỉ lục (hơn 700 tỷ USD) đã vực dậy phần nào nền kinh tế khổng lồ này.
Kinh tế Mỹ có dấu hiệu phục hồi, dù chưa hẳn đã thoát ra khỏi suy thoái.Điều
này đã có những ảnh hưởng tích cực đến nguồn vốn FDI đầu tư ở Việt Nam.
Dòng vốn FDI từ Mỹ nhiều năm qua vẫn đổ về Việt Nam đều đặn và
ngày một nhiều hơn. Sự khởi sắc của kinh tế Mỹ đã phần nào giúp cho niềm
tin trở lại nơi các nhà đầu tư Hoa Kỳ, dòng vốn FDI đổ về Việt Nam đang có
dấu hiệu hồi phục.
Bên cạnh đó, các chuyên gia kinh tế Mỹ luôn đánh giá khu vực Châu Á
- Thái Bình Dương là khu vực năng động, có một thị trường rộng lớn đầy
tiềm năng trong đó Việt Nam là một thị trường mới và đầy triển vọng. điều
này cũng đã thúc đẩy hoạt động đầu tư của Mỹ vào Việt Nam.
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-13-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
2.1.2. Tình hình đầu tư của Hoa Kỳ ở nước ngoài nói chung.
Là một nước vừa tiếp nhận đầu tư nước ngoài, vừa đầu tư ra nước
ngoài với số lượng lớn, Hoa Kỳ luôn giữ vị trí quan trọng trong dịch chuyển
luồng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới. Trong thời gian gần đây,
do ảnh hưởng của tình trạng suy thoái kinh tế, đầu tư của Hoa Kỳ giảm sút so
với Nhật Bản và các nước Tây Âu, nhưng nhìn chung Hoa Kỳ vẫn là nước
đứng đầu thế giới về giá trị đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.
Các nước và khu vực tiếp nhận vốn đầu tư nhiều nhất của Hoa Kỳ gồm:
Canada thu hút 126,4 tỷ USD chiếm 10%; Châu Âu thu hút 60,4 tỷ USD,
chiếm 47%; Châu Mỹ La Tinh thu hút 18,7 tỷ USD, chiếm 14%; Châu á -
Thái Bình Dương thu hút 17,7 tỷ USD chiếm 13,6%. Trong các nước và khu
vực nói trên, Vương quốc Anh luôn là nước thu hút đầu tư lớn nhất của Hoa
Kỳ ( 233,4 tỷ USD, chiếm tới 19% ) (Số liệu cập nhật năm 2007).
Phần lớn dòng đầu tư của Hoa Kỳ ở các nước đang phát triển đổ vào
khu vực Châu Mỹ La Tinh, Đông Á và các nước công nghiệp mới Châu Á
(ANIEs). Hồng Kông và Singapore cũng là những địa điểm thu hút đầu tư lớn
nhất của Hoa Kỳ.
Các đối thủ cạnh tranh chính của ASEAN là Nhật Bản, Hồng Kông,
Đài Loan, Hàn Quốc, Mexico, Brazil, Argentina và mới đây là Trung Quốc.
Đầu tư của Hoa Kỳ vào khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tập trung
chủ yếu vào lĩnh vực dầu khí, các ngành sản xuất ( gồm chế biến thực phẩm,
hoá dầu, cơ khí chế tạo, điện tử…) và các ngành dịch vụ ( gồm bán buôn,
ngân hàng, bảo hiểm và các dịch vụ tài chính khác). Trong đó, dịch vụ là khu
vực thu hút đầu tư của Hoa Kỳ với tỷ trọng cao nhất, chiếm tới trên 50% tổng
giá trị đầu tư của Hoa Kỳ trong toàn khu vực; tiếp đến là ngành sản xuất,
chiếm 34%; dầu khí, chiếm 16,4%.
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa
-14-
Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt Nam
2.1.2.1. Một số đặc điểm và xu hướng cùa đầu tư Hoa Kỳ:
- Với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, ngày nay các công
ty Hoa Kỳ hầu như coi địa bàn đầu tư cũng như các ưu đãi về thuế chỉ là yếu
tố thứ yếu trong quyết định đầu tư của họ. Điều mà các nhà đầu tư Hoa Kỳ
thực sự quan tâm là những lợi thế so sánh về tiếp cận thị trường, chi phí lao
động, điều kiện về kết cấu hạ tầng, tính minh bạch của hệ thống pháp luật và
cơ chế quản lý… Trong các yếu tố nói trên, tiếp cận thị trường hàng hóa là
yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định đầu tư ra nước ngoài của
các công ty Hoa Kỳ. Thực tế cho thấy, hàng hoá xuất khẩu của Hoa Kỳ có
khả năng tiếp cận nhất vào những thị trường mà Hoa Kỳ có đầu tư lớn. Chính
nguồn vốn này đã tạo ra gần 60% giá trị xuất khẩu, góp phần đáng kể vào
việc tăng năng lực xuất khẩu của Hoa Kỳ.
- Tiến trình nhất thể hoá của liên minh Châu Âu, đặc biệt là việc sử
dụng hoàn toàn đồng tiền chung EURO vào năm 2002 đã góp phần thúc đẩy
hoạt động mua lại và sáp nhập qua biên giới ( Cross Border M&A ) giữa các
tập đoàn Hoa Kỳ và Châu Âu nhằm duy trì sức cạnh tranh ở khu vực này.
- Ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, đầu tư trực tiếp của Hoa Kỳ
có ảnh hưởng quan trọng, thậm chí chi phối nhiều ngành kinh tế then chốt
như: khai thác khoáng sản, năng lượng, cơ khí, xây dựng cơ sở hạ tầng… Ví
dụ, Công ty Caltex kiểm soát trên 80% dầu mỏ khai thác ở Indonexia, đồng
thời chi phối luôn tới việc xuất khẩu; đại bộ phận công nghiệp lọc hoá dầu ở
Singapore cũng do công ty này chi phối : ở Philippin và Malaixia, đầu tư của
Hoa Kỳ chiếm tỷ trọng lớn trong các ngành công nghiệp chủ chốt như cơ khí
chế tạo, sản xuất, lắp ráp hàng điện tử…
- Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Hoa Kỳ cũng tác động đáng kể đến
cơ cấu công nghiệp của các nước ASEAN, tạo đIều kiện để ngành này dịch
chuyển theo hướng phù hợp cơ cấu kinh tế của Hoa Kỳ và bổ trợ cho ngành
Nguyễn Thanh Tùng – KTQT 48B Khóa Luận Cuối Khóa

Xem chi tiết: Tăng cường thu hút vốn FDI của Mỹ vào Việt nam